Để đo cảm biến trục khuỷu bằng đồng hồ VOM, bạn cần chuẩn bị đầy đủ dụng cụ như VOM, bộ cờ lê – tuốc nơ vít và tài liệu kỹ thuật của xe. Với cảm biến điện từ (2 dây), đo điện trở nội cuộn dây – giá trị 200Ω đến 2500Ω là bình thường. Với cảm biến Hall (3 dây), kiểm tra điện áp nguồn, mass và tín hiệu khi bật khóa ON. Trước khi kết luận hỏng, nên kiểm tra giắc cắm, dây dẫn, vệ sinh đầu cảm biến và quan sát vành tạo xung để đảm bảo kết quả chính xác.
Chuẩn bị dụng cụ cần thiết
- Đồng hồ đo điện đa năng (VOM): Công cụ không thể thiếu.
- Bộ dụng cụ tháo lắp cơ bản: Cờ lê, tuốc nơ vít phù hợp.
- Tài liệu kỹ thuật của xe (nếu có): Để tra cứu thông số điện trở và vị trí chân cắm chính xác.
Đối với cảm biến loại điện từ (2 dây)
Cách kiểm tra đơn giản nhất là đo điện trở nội của cuộn dây bên trong.
1. Chuyển đồng hồ VOM về thang đo điện trở (Ω). Chọn thang đo khoảng 2KΩ.
2. Đặt hai que đo của đồng hồ vào hai chân của giắc cắm trên cảm biến.
3. Đọc kết quả hiển thị trên đồng hồ.
- Cảm biến bình thường: Giá trị điện trở thường nằm trong khoảng 200Ω đến 2500Ω.
- Cảm biến hỏng: Nếu đồng hồ hiển thị OL (mạch hở) hoặc giá trị gần bằng 0 (chập mạch).
Đối với cảm biến loại Hall (3 dây)
Chúng ta sẽ kiểm tra tín hiệu điện áp mà nó tạo ra.
- Cắm lại giắc điện vào cảm biến.
- Bật chìa khóa sang vị trí ON (không khởi động động cơ).
- Chuyển đồng hồ VOM về thang đo điện áp một chiều (DCV). Chọn thang đo 20V.
- Xác định 3 chân của cảm biến: Thường là chân nguồn (5V hoặc 12V), chân mass (0V) và chân tín hiệu.
- Kiểm tra nguồn và mass:
- Que đen của VOM kẹp vào mass sườn.
- Que đỏ chích vào chân nguồn, đồng hồ phải báo khoảng 5V hoặc 12V.
- Que đỏ chích vào chân mass, đồng hồ phải báo khoảng 0V.
- Kiểm tra chân tín hiệu:
- Nhờ một người khác đề máy.
- Que đen vẫn giữ ở mass sườn, que đỏ chích vào chân tín hiệu.
- Quan sát đồng hồ: Nếu điện áp đứng im ở 0V, 5V hoặc không có tín hiệu, cảm biến đã hỏng.
Những lưu ý quan trọng khi đo cảm biến trục khuỷu
- Kiểm tra giắc cắm và dây dẫn: Trước khi kết luận cảm biến hỏng, hãy kiểm tra kỹ giắc cắm có bị lỏng, oxy hóa hay không. Dây dẫn có bị đứt, nứt hay chạm vào các bộ phận nóng của động cơ không.
- Vệ sinh đầu cảm biến: Bụi bẩn, mạt kim loại bám vào đầu cảm biến cũng có thể làm tín hiệu bị sai lệch.
- Kiểm tra vành tạo xung: Vành răng kim loại cũng có thể bị mẻ, cong vênh, gây ra tín hiệu sai.
Xe đề dai, khó nổ, hay chết máy đột ngột? Rất có thể “thủ phạm” chính là cảm biến vị trí trục khuỷu – được ví như “trái tim” của hệ thống phun xăng và đánh lửa điện tử. Khi nó gặp vấn đề, động cơ sẽ hoạt động sai lệch hoặc thậm chí không thể khởi động. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn chi tiết từng bước cách đo cảm biến trục khuỷu bằng đồng hồ VOM một cách chính xác.
Tầm Quan Trọng Sống Còn Của Cảm Biến Trục Khuỷu
Cảm biến trục khuỷu là một thiết bị điện tử có nhiệm vụ xác định chính xác vị trí của piston và tốc độ quay của trục khuỷu. Dữ liệu này được gửi liên tục về ECU (Bộ điều khiển trung tâm). Dựa vào tín hiệu từ CKP, ECU sẽ tính toán và quyết định:
- Thời điểm phun nhiên liệu: Phun xăng vào đúng kỳ nạp của xi lanh.
- Thời điểm đánh lửa: Đánh lửa ở cuối kỳ nén để tạo ra công suất tối ưu.
- Điều khiển các cơ cấu khác: Như hệ thống biến thiên van (VVT-i).
Hướng Dẫn Cách Đo Cảm Biến Trục Khuỷu Chi Tiết
Có hai loại cảm biến trục khuỷu phổ biến trên ô tô hiện nay: Cảm biến loại điện từ và Cảm biến loại Hall . Mỗi loại sẽ có cách đo khác nhau.
Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ cần thiết
- Đồng hồ đo điện đa năng (VOM): Công cụ không thể thiếu.
- Bộ dụng cụ tháo lắp cơ bản: Cờ lê, tuốc nơ vít phù hợp.
- Tài liệu kỹ thuật của xe (nếu có): Để tra cứu thông số điện trở và vị trí chân cắm chính xác.
Bước 2: Xác định vị trí và tháo cảm biến
Cảm biến trục khuỷu thường được đặt ở gần puly trục khuỷu (phía trước động cơ) hoặc ở khu vực tiếp giáp giữa động cơ và hộp số. Luôn đảm bảo động cơ đã nguội hoàn toàn và đã ngắt kết nối cọc âm của bình ắc quy trước khi thực hiện để tránh bị bỏng hoặc chập điện.
Sau khi xác định được vị trí, hãy nhẹ nhàng tháo giắc cắm điện và dùng dụng cụ để tháo bu lông giữ cảm biến ra khỏi thân máy.
Bước 3: Tiến hành đo kiểm tra cảm biến
Đối Với Cảm Biến Loại Điện Từ (2 dây)
Đây là loại cảm biến tạo ra tín hiệu điện áp xoay chiều. Cách kiểm tra đơn giản nhất là đo điện trở nội của cuộn dây bên trong.
1. Chuyển đồng hồ VOM về thang đo điện trở (Ω). Chọn thang đo khoảng 2KΩ.
2. Đặt hai que đo của đồng hồ vào hai chân của giắc cắm trên cảm biến.
3. Đọc kết quả hiển thị trên đồng hồ.
- Kết quả tốt: Giá trị điện trở thường nằm trong khoảng 200Ω đến 2500Ω. Để có con số chính xác nhất, bạn nên tham khảo tài liệu sửa chữa của dòng xe mình đang chạy.
- Kết quả xấu: Nếu đồng hồ hiển thị OL (mạch hở) hoặc giá trị gần bằng 0 (chập mạch), cảm biến đã hỏng và cần được thay thế.
Đối Với Cảm Biến Loại Hall (3 dây)
Loại cảm biến này sử dụng hiệu ứng Hall và cần được cấp nguồn để hoạt động. Việc đo điện trở trên loại này gần như không có ý nghĩa. Chúng ta sẽ kiểm tra tín hiệu điện áp mà nó tạo ra.
- Cắm lại giắc điện vào cảm biến.
- Bật chìa khóa sang vị trí ON (không khởi động động cơ).
- Chuyển đồng hồ VOM về thang đo điện áp một chiều (DCV). Chọn thang đo 20V.
- Xác định 3 chân của cảm biến: Thường là chân nguồn (5V hoặc 12V), chân mass (0V) và chân tín hiệu.
- Kiểm tra nguồn và mass:
- Que đen của VOM kẹp vào mass sườn.
- Que đỏ chích vào chân nguồn, đồng hồ phải báo khoảng 5V hoặc 12V.
- Que đỏ chích vào chân mass, đồng hồ phải báo khoảng 0V.
- Kiểm tra chân tín hiệu:
- Nhờ một người khác đề máy.
- Que đen vẫn giữ ở mass sườn, que đỏ chích vào chân tín hiệu.
- Quan sát đồng hồ: Bạn sẽ thấy điện áp nhảy liên tục giữa 0V và 5V (hoặc 12V) khi động cơ quay. Nếu điện áp đứng im ở 0V, 5V hoặc không có tín hiệu, cảm biến đã hỏng.
Những lưu ý quan trọng khi đo cảm biến trục khuỷu
- Kiểm tra giắc cắm và dây dẫn: Trước khi kết luận cảm biến hỏng, hãy kiểm tra kỹ giắc cắm có bị lỏng, oxy hóa hay không. Dây dẫn có bị đứt, nứt hay chạm vào các bộ phận nóng của động cơ không.
- Vệ sinh đầu cảm biến: Bụi bẩn, mạt kim loại bám vào đầu cảm biến cũng có thể làm tín hiệu bị sai lệch.
- Kiểm tra vành tạo xung: Vành răng kim loại mà cảm biến đọc tín hiệu cũng có thể bị mẻ, cong vênh, gây ra tín hiệu sai.
5 Dấu Hiệu Cảnh Báo Cảm Biến Trục Khuỷu Gặp Vấn Đề
Trước khi tiến hành đo đạc, hãy chắc chắn rằng xe của bạn có một trong những triệu chứng phổ biến dưới đây. Đây là những dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy cảm biến CKP có thể đã bị lỗi.
- Đề kéo dài, khó nổ: Đây là triệu chứng kinh điển nhất. ECU không nhận được tín hiệu hoặc nhận tín hiệu chập chờn, khiến việc khởi động động cơ trở nên khó khăn.
- Chết máy đột ngột: Xe đang chạy bình thường bỗng dưng tắt máy và sau đó có thể đề lại được hoặc không.
- Động cơ rung giật, hoạt động không ổn định: Mất tín hiệu CKP làm quá trình đốt cháy nhiên liệu diễn ra không hiệu quả, gây ra hiện tượng bỏ máy, rung giật.
- Sáng đèn báo lỗi động cơ (Check Engine): Khi ECU phát hiện tín hiệu bất thường từ cảm biến, nó sẽ lưu mã lỗi (thường là P0335, P0336) và bật đèn cảnh báo trên bảng taplo.
- Tăng tiêu hao nhiên liệu và giảm công suất: Động cơ hoạt động không tối ưu chắc chắn sẽ dẫn đến việc “ăn xăng” hơn và yếu hơn bình thường.
Khi Nào Cần Thay Thế? Và Lựa Chọn Cảm Biến Trục Khuỷu Chất Lượng
Bạn cần thay thế cảm biến trục khuỷu ngay lập tức khi kết quả đo nằm ngoài thông số tiêu chuẩn của nhà sản xuất hoặc khi cảm biến có dấu hiệu hư hỏng vật lý (nứt, vỡ).
Việc lựa chọn cảm biến thay thế chất lượng là cực kỳ quan trọng để đảm bảo xe hoạt động ổn định và an toàn. Một cảm biến kém chất lượng có thể cho tín hiệu sai, gây hại cho động cơ và nhanh chóng hỏng lại.
Tại Phụ Tùng Đức Anh, chúng tôi cam kết cung cấp đa dạng các loại cảm biến trục khuỷu chính hãng, OEM từ các thương hiệu uy tín hàng đầu như Bosch, Denso, Delphi… phù hợp với hầu hết các dòng xe phổ biến tại Việt Nam.
Để được tư vấn chính xác mã phụ tùng cho dòng xe của bạn và nhận báo giá tốt nhất, đừng ngần ngại liên hệ với đội ngũ chuyên gia của chúng tôi qua hotline 0979722210.
Câu Hỏi Thường Gặp Về Cách Đo Cảm Biến Trục Khuỷu (FAQ)
Cảm biến trục khuỷu hỏng có đi tiếp được không?
Không nên. Khi cảm biến này hỏng, xe có thể chết máy bất cứ lúc nào, gây nguy hiểm khi đang tham gia giao thông. Hãy đưa xe đến garage gần nhất để kiểm tra và khắc phục.
Chi phí thay cảm biến trục khuỷu khoảng bao nhiêu?
Chi phí phụ thuộc vào dòng xe và thương hiệu phụ tùng. Giá vật tư có thể dao động từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng, chưa bao gồm công thay thế.
Có thể tự thay cảm biến trục khuỷu tại nhà không?
Nếu bạn có dụng cụ và một chút kiến thức kỹ thuật, việc thay thế là hoàn toàn có thể, đặc biệt với các cảm biến có vị trí dễ tiếp cận. Tuy nhiên, một số xe đòi hỏi phải tháo nhiều bộ phận khác, khi đó bạn nên mang ra garage chuyên nghiệp.
Sự khác biệt chính giữa cảm biến loại Hall và loại từ là gì?
Cảm biến loại từ (2 dây) tự tạo ra tín hiệu điện xoay chiều mà không cần nguồn cấp. Cảm biến loại Hall (3 dây) cần nguồn nuôi và tạo ra tín hiệu điện áp dạng xung vuông (digital), cho độ chính xác cao hơn ở vòng tua thấp.
Việc kiểm tra và chẩn đoán lỗi cảm biến trục khuỷu không quá phức tạp nếu bạn làm theo đúng hướng dẫn. Hy vọng bài viết này từ Phụ Tùng Đức Anh đã cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy để lại bình luận bên dưới, các kỹ thuật viên của chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ bạn.
