Để tháo thước lái ô tô, trước hết bạn cần đưa xe lên cầu nâng, tháo bánh xe và tấm chắn gầm. Tiếp theo, tháo chốt định vị, nới lỏng đai ốc rồi dùng vam tay tách rô-tuyn lái ngoài. Sau đó, tháo ống dẫn cao áp và ống hồi thủy lực để xả hết dầu trợ lực, rồi tách trục lái khỏi cụm bánh răng. Cuối cùng, tháo bu-lông, đai ốc giữ chặt cụm thước lái và nhẹ nhàng đưa toàn bộ thước lái ra ngoài để kiểm tra hoặc thay thế.
- Chuẩn bị trước khi tháo
- Đưa xe lên cầu nâng thủy lực và cố định chắc chắn.
- Đặt vô lăng ở vị trí thẳng hàng để tránh lệch tâm lái khi lắp lại.
- Ngắt kết nối ắc quy để đảm bảo an toàn điện.
- Chuẩn bị dụng cụ: vam tay chuyên dụng, bộ cờ lê lực, tuýp mở bu-lông, khay hứng dầu trợ lực, găng tay và dung dịch vệ sinh.
- Tháo bánh xe và ốp bảo vệ gầm
- Tháo cả hai bánh trước để lộ toàn bộ hệ thống lái.
- Gỡ bỏ tấm chắn gầm bằng cách tháo các ốc giữ, mở ra nhẹ nhàng để tránh cong vênh.
- Tách rô-tuyn lái ngoài
- Tháo chốt định vị ra khỏi rô-tuyn lái ngoài.
- Nới lỏng đai ốc và sử dụng vam tay tách rô-tuyn ra khỏi khớp cầu.
- Khi thao tác, cần cẩn thận để không làm rách vỏ cao su chắn bụi.
- Xả dầu trợ lực lái (nếu xe dùng trợ lực thủy lực)
- Đặt khay hứng dưới gầm, tháo ống dẫn cao áp và ống hồi của hệ thống thủy lực.
- Cho dầu chảy hết ra ngoài. Lưu ý: tuyệt đối không tái sử dụng dầu trợ lực đã xả vì có thể lẫn cặn, gây mài mòn bơm lái.
- Tháo trục và cụm thước lái
- Tháo khớp nối trục lái trong cabin với cụm bánh răng của thước lái.
- Lần lượt tháo các bu-lông và đai ốc giữ chặt thước lái vào khung gầm.
- Khi đã tháo rời hết các liên kết, nhẹ nhàng rút cụm thước lái ra khỏi khoang gầm.
Khi tìm hiểu về cách tháo thước lái ô tô, nhiều tài xế và thợ gara đều mong muốn có hướng dẫn cụ thể, dễ áp dụng để kiểm tra và khắc phục sự cố an toàn. Trong bài viết này tôi sẽ chia sẻ chi tiết các bước tháo, lắp và kiểm tra thước lái đúng chuẩn, giúp bạn nắm vững quy trình và hạn chế rủi ro trong quá trình bảo dưỡng xe.
Hướng dẫn cách tháo thước lái ô tô đúng chuẩn
Thước lái ô tô nằm sâu trong khoang gầm và liên kết trực tiếp với hệ thống treo, rô-tuyn và trục lái. Vì vậy, quá trình tháo cần chính xác và an toàn. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết từng bước tháo thước lái ô tô:
Bước 1: Chuẩn bị trước khi tháo
- Đưa xe lên cầu nâng thủy lực và cố định chắc chắn.
- Đặt vô lăng ở vị trí thẳng hàng để tránh lệch tâm lái khi lắp lại.
- Ngắt kết nối ắc quy để đảm bảo an toàn điện.
- Chuẩn bị dụng cụ: vam tay chuyên dụng, bộ cờ lê lực, tuýp mở bu-lông, khay hứng dầu trợ lực, găng tay và dung dịch vệ sinh.
Bước 2: Tháo bánh xe và ốp bảo vệ gầm
- Tháo cả hai bánh trước để lộ toàn bộ hệ thống lái.
- Gỡ bỏ tấm chắn gầm bằng cách tháo các ốc giữ, mở ra nhẹ nhàng tránh làm cong vênh.
Bước 3: Tách rô-tuyn lái ngoài
- Rút chốt định vị khỏi rô-tuyn lái ngoài.
- Dùng cờ lê nới lỏng đai ốc, sau đó sử dụng vam tay tách rô-tuyn ra khỏi khớp cầu.
- Khi thao tác, cần tránh va chạm mạnh để không làm rách vỏ cao su bảo vệ bụi bẩn.
Bước 4: Xả dầu trợ lực lái (nếu xe dùng trợ lực thủy lực)
- Đặt khay hứng dưới gầm và tháo ống dẫn cao áp và ống hồi của hệ thống thủy lực.
- Để dầu chảy hết ra ngoài. Lưu ý rằng không tái sử dụng dầu trợ lực đã xả vì có thể lẫn cặn và làm giảm tuổi thọ bơm lái.
Bước 5: Tháo trục và cụm thước lái
- Tháo khớp nối trục lái trong cabin với cụm bánh răng của thước lái.
- Lần lượt tháo các bu-lông và đai ốc giữ chặt thước lái vào khung gầm.
- Khi tất cả các liên kết đã tháo rời, nhẹ nhàng rút cụm thước lái ra khỏi khoang gầm.
Những ca sửa chữa tại Phụ Tùng Đức Anh tôi thấy nếu thao tác đúng kỹ thuật, quá trình tháo thước lái chỉ mất khoảng 1–2 giờ đối với dòng xe phổ biến như Toyota, nhưng có thể lâu hơn (2–3 giờ) với các dòng xe châu Âu như Mercedes, BMW do kết cấu phức tạp hơn.
Hướng dẫn cách lắp thước lái ô tô
Sau khi kiểm tra hoặc thay thế, việc lắp thước lái trở lại đúng kỹ thuật là yếu tố quyết định đến độ ổn định và an toàn khi vận hành. Nếu lắp sai, xe có thể gặp hiện tượng lệch lái, vô lăng nặng hoặc rò rỉ dầu trợ lực.
Bước 1: Chuẩn bị lắp đặt thước lái
- Đảm bảo thước lái đã được vệ sinh sạch sẽ, không còn cặn dầu hay bụi bẩn.
- Kiểm tra phớt, bạc đạn, rotuyn… nếu có dấu hiệu hỏng nên thay mới trước khi lắp.
- Đặt vô lăng ở vị trí thẳng tâm để tránh lệch lái sau khi hoàn thiện.
Bước 2: Đưa thước lái vào vị trí
- Nhẹ nhàng đưa cụm thước lái vào khoang gầm, đặt đúng chỗ trên khung xe, căn chỉnh vị trí sao cho các lỗ bắt bu-lông khớp chính xác với giá đỡ.
- Siết chặt bu-lông, đai ốc theo đúng lực siết khuyến cáo của nhà sản xuất (nên dùng cờ lê lực để đảm bảo độ chính xác).
Bước 3: Lắp lại trục và rô-tuyn lái ngoài
- Gắn trục lái từ vô lăng vào cụm bánh răng của thước lái, kiểm tra khớp nối đã vào đúng rãnh then.
- Lắp lại rô-tuyn lái ngoài, siết chặt đai ốc và gài chốt định vị, đảm bảo vỏ cao su chắn bụi không bị kẹp hoặc rách trong quá trình lắp.
Bước 4: Kết nối hệ thống dầu trợ lực (nếu có)
- Nối lại ống dẫn cao áp và ống hồi thủy lực, sau đó đổ dầu trợ lực lái mới vào bình chứa, tuyệt đối không tái sử dụng dầu cũ.
- Khởi động xe và đánh lái qua lại để xả bọt khí trong hệ thống.
Bước 5: Hoàn thiện lắp thước lái ô tô
- Lắp lại tấm chắn gầm và hai bánh xe, siết chặt toàn bộ bu-lông theo đúng tiêu chuẩn.
- Kiểm tra độ rơ, độ nặng nhẹ của vô lăng trước khi hạ xe khỏi cầu nâng.
Việc lắp lại thước lái không hề đơn giản, chỉ cần sai lệch nhỏ khi căn chỉnh cũng có thể khiến vô lăng bị lệch, dầu trợ lực rò rỉ, thậm chí nguy hiểm khi vận hành. Hãy liên hệ ngay Phụ Tùng Đức Anh qua hotline 0979722210 để được đội ngũ kỹ thuật giàu kinh nghiệm hỗ trợ.
Hướng dẫn cách kiểm tra sau khi tháo, lắp thước lái ô tô
Sau khi hoàn tất quá trình tháo và lắp, việc kiểm tra kỹ lưỡng là khâu bắt buộc để đảm bảo hệ thống lái vận hành an toàn và chính xác.
Kiểm tra dầu trợ lực lái ô tô
Khi hoàn tất lắp ráp, bạn cần mở nắp bình dầu và châm thêm dầu mới theo đúng khuyến nghị của hãng. Sau đó, khởi động động cơ và đánh lái hết sang hai phía khoảng 10–15 lần để loại bỏ hoàn toàn bọt khí trong hệ thống. Cuối cùng, quan sát màu dầu trong bình và kiểm tra kỹ các khớp nối, phớt thước lái để chắc chắn không có rò rỉ.
Kiểm tra cảm giác lái thực tế
Khi chạy thử, hãy bắt đầu ở tốc độ 10–20 km/h rồi tăng dần đến 60–80 km/h. Vô lăng cần quay mượt, không rung lắc hay nặng bất thường. Nếu đi trên đường gồ ghề xuất hiện tiếng lạch cạch, khả năng bu-lông chưa siết chặt hoặc cao su chắn bụi lắp sai.
Kiểm tra cân bằng và độ chính xác của vô lăng
Sau khi hoàn tất lắp đặt, đặt vô lăng về vị trí trung tâm và chạy thử trên đường thẳng để kiểm tra. Nếu xe bị kéo lệch hoặc vô lăng lệch tâm thì cần cân chỉnh lại độ chụm và góc bánh. Ngoài ra, kiểm tra độ rơ lái, nếu phản hồi chậm hoặc có tiếng “cộp cộp” thì phải siết lại bu-lông hoặc kiểm tra rô-tuyn.
Kiểm tra bằng thiết bị chuyên dụng (nếu có)
Với các dòng xe cao cấp như Mercedes, Audi hay Porsche, sau khi lắp thước lái cần kết nối máy chẩn đoán để kiểm tra cảm biến góc lái và tiến hành reset dữ liệu hệ thống. Nhiều chủ xe thường bỏ qua công đoạn này, nhưng thực tế nó giúp vô lăng phản hồi chuẩn xác, đồng bộ với hệ thống điện tử hỗ trợ lái.
Lưu ý khi tháo thước lái ô tô
- Đảm bảo an toàn trước khi thao tác: Trước khi tháo, cần ngắt kết nối ắc quy và đưa xe lên cầu nâng chắc chắn. Nếu bỏ qua bước này sẽ có nguy cơ điện giật hoặc xe rơi khỏi kích.
- Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ chuyên dụng: Dụng cụ như vam tay tách rô-tuyn, cờ lê lực, tuýp mở bu-lông là bắt buộc. Nếu dùng sai dụng cụ, rô-tuyn và phớt cao su có thể bị rách, khiến thước lái nhanh hỏng.
- Xử lý dầu trợ lực đúng cách: Khi tháo các ống dầu, cần có khay hứng để tránh tràn ra sàn gara. Đặc biệt, dầu đã xả tuyệt đối không được tái sử dụng vì dễ lẫn cặn và gây mài mòn bơm lái.
- Thao tác nhẹ nhàng, đúng trình tự: Thước lái có nhiều chi tiết nhỏ và liên kết chặt chẽ với hệ thống treo. Nếu tháo ẩu hoặc không đúng thứ tự, bạn có thể làm cong vênh khớp nối hoặc gãy rotuyn.
- Chỉ nên tháo lắp khi có kinh nghiệm: Đây là công việc đòi hỏi sự am hiểu kỹ thuật và dụng cụ đầy đủ. Nếu chỉ dựa vào “mò mẫm” mà thao tác, khả năng hỏng hóc và mất an toàn là rất cao.
Những dấu hiệu nhận biết thước lái ô tô hư hỏng
Khi thước lái có vấn đề, các biểu hiện thường khá rõ ràng nếu chú ý kỹ. Dưới đây là những dấu hiệu quan trọng mà bạn cần theo dõi sát sao.
Vô lăng nặng hơn bình thường
Nếu trước đây vô lăng nhẹ nhàng nhưng bỗng trở nên nặng khi đánh lái, nguyên nhân thường do dầu trợ lực bị rò rỉ hoặc pít-tông trong thước lái bị kẹt. Đặc biệt, tình trạng này xuất hiện nhiều ở xe chạy lâu năm hoặc xe không được bảo dưỡng định kỳ. Nếu bỏ qua, việc lái xe trong phố đông hoặc đường đèo dốc sẽ trở nên vô cùng nguy hiểm.
Vô lăng bị rơ hoặc lệch tâm
Khi xoay vô lăng mà xe phản hồi chậm, hoặc xe đi thẳng nhưng vô lăng không ở vị trí chính giữa, đó là dấu hiệu thước lái đã mòn, bạc đạn bên trong rơ, hoặc các rotuyn lái ngoài lỏng lẻo. Tình trạng này khiến người lái khó kiểm soát hướng đi, đặc biệt nguy hiểm khi chạy tốc độ cao.
Xuất hiện tiếng kêu lạ khi đánh lái
Khi quay vô lăng, nếu bạn nghe tiếng “cạch cạch” hoặc “cục cục” từ gầm, thường là do khớp nối trong thước lái hoặc rotuyn đã mòn. Nếu để lâu, các chi tiết ma sát sẽ hỏng nặng, thậm chí có thể dẫn đến kẹt lái khi xe đang chạy.
Rò rỉ dầu trợ lực lái
Một vết dầu loang dưới gầm xe, ngay vị trí trục thước lái, là cảnh báo rõ ràng phớt làm kín đã hỏng. Khi mất dầu trợ lực, vô lăng sẽ nặng dần, bơm trợ lực dễ cháy hỏng. Đây là lỗi mà kỹ thuật viên Phụ Tùng Đức Anh thường gặp ở những xe châu Âu cũ như Mercedes hay BMW.
Xe chạy bị lệch hướng
Nếu bạn thả vô lăng khi chạy thẳng mà xe tự động kéo sang một bên, nguyên nhân có thể đến từ thước lái lệch, rotuyn cong hoặc bánh răng trong thước mòn không đều. Dấu hiệu này không chỉ gây khó chịu mà còn làm mòn lốp nhanh và mất an toàn trên cao tốc.
Câu hỏi thường gặp về cách tháo thước lái ô tô
Thước lái tháo xong có bị hở dầu không?
Thông thường, nếu quá trình tháo lắp được thực hiện đúng kỹ thuật và thay phớt, gioăng đầy đủ, thước lái sẽ không bị hở dầu. Tuy nhiên, nếu siết ốc không chặt hoặc tái sử dụng phớt cũ, khả năng rò rỉ dầu trợ lực rất cao.
Có nên tháo thước lái nhiều lần không?
Việc tháo lắp thước lái nhiều lần không được khuyến khích. Mỗi lần tháo đều tiềm ẩn nguy cơ làm mòn ren bu-lông, hỏng phớt hoặc lệch căn chỉnh. Nếu không cần thiết, bạn nên hạn chế tối đa việc tháo thước lái.
Tháo thước lái có nằm trong bảo dưỡng định kỳ không?
Thông thường, tháo thước lái không phải là hạng mục trong bảo dưỡng định kỳ. Thước lái chỉ được tháo khi có dấu hiệu hỏng hóc, rò rỉ hoặc cần thay thế. Trong các kỳ bảo dưỡng, kỹ thuật viên chủ yếu kiểm tra độ rơ, độ kín dầu và tình trạng rô-tuyn.
Giá tháo và lắp lại thước lái có đắt không?
Chi phí thường dao động 500.000 – 800.000 VNĐ đối với các dòng xe phổ thông như Toyota, Kia, Mazda. Với các dòng xe châu Âu như Mercedes, BMW, Audi, chi phí khoảng 1.200.000 – 2.000.000 VNĐ do kết cấu phức tạp và cần thiết bị chuyên dụng. Nếu thước lái hư hỏng nặng phải thay thế, chi phí có thể cao hơn nhiều tùy loại xe.
Việc nắm rõ cách tháo thước lái ô tô giúp bạn hiểu hơn về quy trình bảo dưỡng và các dấu hiệu hư hỏng. Tuy nhiên, đây là công việc phức tạp, đòi hỏi tay nghề và thiết bị chuẩn. Nếu muốn đảm bảo an toàn tuyệt đối, liên hệ ngay Phụ Tùng Đức Anh qua hotline 0979.722.210 để được hỗ trợ nhanh chóng.
