Cảm biến trục cơ là gì? Những điều quan trọng chủ xe cần biết

Cảm biến trục cơ kiểm soát tốc độ quay trục khuỷu, gửi tín hiệu đến ECU để điều chỉnh phun nhiên liệu và đánh lửa. Vậy nó hoạt động ra sao, dấu hiệu hư hỏng thế nào và cách kiểm tra, thay thế đúng chuẩn? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong chuyên mục kiến thức ô tô để đảm bảo động cơ luôn vận hành ổn định.

Cảm biến trục cơ là gì?

Cảm biến trục cơ là một bộ cảm biến điện tử có chức năng đo vị trí chính xác của trục khuỷu và tốc độ quay của động cơ. Đây là một trong những cảm biến quan trọng nhất trên ô tô, vì nó đóng vai trò cốt lõi trong việc điều khiển thời điểm đánh lửa và phun nhiên liệu.

Cảm biến trục cơ sẽ theo dõi tốc độ quay và vị trí của trục khuỷu bằng cách đọc tín hiệu từ bánh răng hoặc đĩa tín hiệu gắn trên trục này.

Công dụng của cảm biến trục cơ

Cảm biến trục cơ có nhiệm vụ đo tốc độ quay và vị trí của trục khuỷu, gửi tín hiệu về hộp điều khiển động cơ (ECU) để điều chỉnh đánh lửa và phun nhiên liệu chính xác.

Các công dụng chính:

• Xác định vị trí trục khuỷu: Giúp ECU tính toán thời điểm đánh lửa và phun nhiên liệu tối ưu.
• Đo tốc độ quay động cơ: Điều chỉnh lượng nhiên liệu phù hợp với vòng tua máy (RPM).
• Kiểm soát đánh lửa & phun nhiên liệu: Giúp động cơ vận hành mượt mà, tiết kiệm nhiên liệu.
• Hỗ trợ hệ thống điều khiển van biến thiên (VVT): Phối hợp với cảm biến trục cam để kiểm soát van nạp/xả.
• Bảo vệ động cơ & hỗ trợ chẩn đoán lỗi: Khi có lỗi, ECU có thể kích hoạt chế độ an toàn hoặc tắt động cơ.
• Hỗ trợ khởi động: Giúp động cơ nổ máy dễ dàng ngay từ vòng quay đầu tiên.

Khi cảm biến trục cơ bị hỏng, xe có thể khó nổ, chết máy đột ngột hoặc tiêu hao nhiên liệu cao. Để tránh ảnh hưởng đến hiệu suất động cơ, việc kiểm tra và thay thế kịp thời là vô cùng cần thiết.

Nếu bạn chưa biết mua cảm biến trục cơ ở đâu thì Phụ Tùng Đức Anh là một địa chỉ đáng tin cậy có thể đáp ứng được mọi yêu cầu của bạn. Chúng tôi chuyên cung cấp cảm biến trục cơ chất lượng cao, đảm bảo giá cả cạnh tranh, bảo hành uy tín, và hỗ trợ tư vấn tận tình. Liên hệ ngay Hotline/Zalo: 0979 722 210 để được tư vấn và đặt hàng nhanh chóng.

Một số dấu hiệu nhận biết cảm biến trục cơ ô tô bị hỏng

Khi cảm biến trục cơ lỗi, ECU không xác định được vị trí piston và tốc độ trục khuỷu, gây nhiều lỗi vận hành. Dấu hiệu phổ biến gồm:

Động cơ khó khởi động hoặc không khởi động được

Động cơ khó khởi động là do cảm biến gửi tín hiệu không chính xác hoặc không gửi tín hiệu, ECU không thể xác định vị trí piston và không kích hoạt được hệ thống đánh lửa đúng thời điểm. Điều này thường xảy ra khi cảm biến bị lỗi hoàn toàn hoặc tín hiệu bị gián đoạn do dây điện hoặc giắc cắm bị hỏng.

Động cơ hoạt động không ổn định, bị rung giật

Khi tín hiệu từ cảm biến trục cơ không chính xác, ECU không thể điều chỉnh thời điểm đánh lửa và lượng nhiên liệu một cách tối ưu. Điều này khiến động cơ hoạt động không ổn định, có hiện tượng rung giật hoặc mất công suất khi tăng tốc. Tình trạng này dễ nhận thấy nhất khi xe ở chế độ tăng tốc đột ngột.

Xe chết máy đột ngột khi đang chạy

Nếu cảm biến trục cơ hỏng, ECU không xác định được vị trí trục khuỷu, khiến động cơ ngắt nhiên liệu, đánh lửa sai, có thể gây chết máy đột ngột.

Mức tiêu hao nhiên liệu tăng bất thường

Khi cảm biến trục cơ truyền tín hiệu sai lệch, ECU có thể tính toán sai thời điểm phun nhiên liệu. Hỗn hợp nhiên liệu có thể bị làm giàu quá mức (quá nhiều nhiên liệu so với không khí), gây tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn bình thường.

Đèn Check Engine sáng

Khi cảm biến trục cơ gặp sự cố, ECU sẽ ghi nhận mã lỗi và kích hoạt đèn Check Engine trên bảng táp-lô. Một số mã lỗi thường gặp liên quan đến cảm biến trục cơ bao gồm:

• P0335: Lỗi cảm biến vị trí trục khuỷu.
• P0336: Tín hiệu cảm biến trục khuỷu không hợp lệ.
• P0340: Lỗi tín hiệu từ cảm biến trục cam (có liên quan gián tiếp đến cảm biến trục cơ).
• Khi gặp tình trạng này, nên dùng máy quét lỗi OBD-II để kiểm tra nguyên nhân chính xác.

Nguyên nhân khiến cảm biến trục cơ bị lỗi

Cảm biến trục cơ có thể bị hư hỏng do nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp nhất:

Cảm biến bị bẩn do dầu nhớt hoặc cặn bẩn

Cảm biến trục cơ thường được lắp đặt gần bánh răng trục khuỷu, nơi có thể bị dầu nhớt, bụi bẩn và mạt kim loại bám vào theo thời gian. Nếu bụi bẩn tích tụ quá nhiều, cảm biến có thể không đọc được tín hiệu chính xác hoặc bị nhiễu, dẫn đến việc ECU nhận thông tin sai lệch.

Cảm biến bị hỏng do nhiệt độ cao

Khu vực gần trục khuỷu là nơi có nhiệt độ rất cao, đặc biệt khi xe hoạt động liên tục trong thời gian dài. Nếu hệ thống làm mát không hoạt động hiệu quả hoặc cảm biến tiếp xúc với nhiệt độ quá cao, các linh kiện điện tử bên trong có thể bị hỏng.

Cảm biến cũng có thể bị nứt hoặc cháy nếu chịu tác động nhiệt quá mức.

Dây điện hoặc giắc cắm bị đứt, lỏng hoặc oxy hóa

Cảm biến trục cơ truyền tín hiệu đến ECU thông qua hệ thống dây dẫn. Nếu dây điện bị đứt, giắc cắm bị lỏng hoặc bị oxy hóa do độ ẩm, tín hiệu có thể bị ngắt quãng hoặc hoàn toàn không truyền đến ECU.

Điều này khiến ECU không nhận được dữ liệu chính xác, dẫn đến hiện tượng lỗi động cơ.

Bánh răng tín hiệu hoặc đĩa từ bị hỏng

Một số xe sử dụng bánh răng hoặc đĩa từ gắn trên trục khuỷu để cung cấp tín hiệu cho cảm biến. Nếu bánh răng bị mòn, vỡ hoặc lắp sai vị trí, cảm biến sẽ không thể đọc dữ liệu chính xác. Điều này có thể dẫn đến tình trạng động cơ hoạt động giật cục hoặc không thể nổ máy.

Hệ thống điện bị chập chờn hoặc mất nguồn

Nếu hệ thống điện gặp trục trặc, như cầu chì bị cháy hoặc hộp ECU gặp lỗi, cảm biến trục cơ có thể bị mất nguồn và ngừng hoạt động.

Trong trường hợp này, cần kiểm tra lại toàn bộ hệ thống điện để xác định nguyên nhân chính xác.

Cách kiểm tra và thay thế cảm biến trục cơ

Cách kiểm tra cảm biến trục cơ

Trước khi kiểm tra, bạn cần xác định cảm biến trục cơ trên xe thuộc loại nào, vì mỗi loại có phương pháp đo kiểm khác nhau. Hiện nay, có hai loại cảm biến trục cơ phổ biến:

• Cảm biến từ 
• Cảm biến Hall Effect (Hall Sensor)

Dưới đây là hướng dẫn kiểm tra từng loại cảm biến:

Kiểm tra cảm biến trục cơ loại từ (VR Sensor)

Để kiểm tra loại cảm biến này, thực hiện theo các bước sau:

• Bước 1: Kiểm tra điện trở cuộn dây cảm biến
  • Dùng đồng hồ vạn năng chuyển về chế độ đo điện trở (Ω). Đặt que đo vào hai chân cảm biến. Giá trị điện trở thông thường nằm trong khoảng 200Ω – 1.000Ω. Nếu điện trở bằng 0Ω hoặc ∞Ω, cảm biến có thể đã hỏng.
• Bước 2: Kiểm tra khoảng cách giữa cảm biến và bánh răng tín hiệu
  • Dùng thước lá hoặc đồng hồ so để đo khoảng cách từ đầu cảm biến đến bánh răng. Khoảng cách tiêu chuẩn: Cảm biến gắn trong bộ chia điện (denco): Khe hở từ 0,3 mm – 0,5 mm. Cảm biến gắn ở puly trục khuỷu hoặc bánh đà: Khe hở từ 0,5 mm – 1,5 mm.
  • Nếu khoảng cách không đúng, cần điều chỉnh hoặc kiểm tra xem có vật cản nào không.
• Bước 3: Kiểm tra tín hiệu đầu ra
  • Dùng máy đo dao động (oscilloscope) hoặc đồng hồ đo điện áp AC. Cảm biến từ sẽ tạo ra tín hiệu hình sin (AC) với điện áp thay đổi theo tốc độ động cơ (thường từ 0,5V – 5V AC). Nếu không có tín hiệu hoặc tín hiệu yếu, cảm biến có thể bị lỗi.

Kiểm tra cảm biến trục cơ loại Hall Effect

Cảm biến Hall tạo tín hiệu xung vuông dựa trên sự thay đổi từ trường khi bánh răng tín hiệu đi qua. Cách kiểm tra như sau:

• Bước 1: Kiểm tra nguồn cấp điện
  • Chuyển chìa khóa về vị trí ON nhưng chưa khởi động máy. Dùng đồng hồ vạn năng đo điện áp tại chân cấp nguồn của cảm biến. Điện áp tiêu chuẩn thường là 12V hoặc 5V tùy loại cảm biến.
• Bước 2: Kiểm tra tín hiệu đầu ra
  • Dùng máy đo dao động (oscilloscope) hoặc đồng hồ đo điện áp DC đo chân tín hiệu. Khi động cơ quay, cảm biến Hall tạo ra tín hiệu xung vuông với điện áp dao động từ 0V – 5V.
• Bước 3: Kiểm tra dữ liệu tốc độ động cơ
  • Kết nối máy chẩn đoán OBD2 để kiểm tra tốc độ động cơ (RPM). Nếu máy quét không nhận tín hiệu hoặc hiển thị 0 RPM, cảm biến có thể bị hỏng.

Các câu hỏi thường gặp về cảm biến trục cơ

Cảm biến trục cơ hỏng có ảnh hưởng gì đến xe?

Khi cảm biến trục cơ bị hỏng, ECU không thể xác định chính xác vị trí và tốc độ quay của trục khuỷu, dẫn đến hàng loạt vấn đề nghiêm trọng. Xe có thể khó nổ máy hoặc không khởi động được, động cơ hoạt động không ổn định, rung giật và thậm chí chết máy đột ngột khi đang di chuyển… Để tránh ảnh hưởng đến động cơ, chủ xe cần kiểm tra và thay thế cảm biến trục cơ kịp thời.

Cảm biến trục cơ và cảm biến trục cam có gì khác nhau?

Cảm biến trục cơ và cảm biến trục cam đều đo vị trí quay của các bộ phận trong động cơ, nhưng chúng có chức năng khác nhau:

• Cảm biến trục cơ: Theo dõi vị trí và tốc độ quay của trục khuỷu, giúp ECU xác định thời điểm đánh lửa và phun nhiên liệu chính xác. Nếu hỏng, xe có thể không nổ máy.
• Cảm biến trục cam: Theo dõi vị trí của trục cam, hỗ trợ ECU điều chỉnh thời điểm mở/đóng van chính xác. Nếu hỏng, động cơ có thể hoạt động kém hiệu quả, báo lỗi hoặc khó nổ.

Cảm biến trục cơ quan trọng hơn, vì nếu lỗi, xe có thể không thể khởi động.

Mã lỗi liên quan đến cảm biến trục cơ?

Các mã lỗi phổ biến liên quan đến cảm biến trục cơ bao gồm:

• P0335: Lỗi cảm biến vị trí trục khuỷu – Không có tín hiệu.
• P0336: Tín hiệu cảm biến trục khuỷu không ổn định hoặc ngoài phạm vi.
• P0337: Tín hiệu cảm biến trục khuỷu quá thấp.
• P0338: Tín hiệu cảm biến trục khuỷu quá cao.
• P0339: Tín hiệu gián đoạn, mất kết nối tạm thời.

Các lỗi này có thể khiến xe khó nổ, chết máy đột ngột hoặc hoạt động không ổn định. Cần kiểm tra và thay thế cảm biến kịp thời để tránh ảnh hưởng đến động cơ.

Trên đây là thông tin về cảm biến trục cơ ô tô, bao gồm công dụng, dấu hiệu hư hỏng và cách kiểm tra, thay thế. Đây là bộ phận quan trọng giúp động cơ hoạt động ổn định. Nếu gặp sự cố, chủ xe nên kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ để tránh ảnh hưởng đến hiệu suất vận hành.