Phanh CBS là gì? So sánh phanh CBS và ABS loại nào tốt hơn

CBS là gì? Đây là câu hỏi nhiều người đặt ra khi tìm hiểu về các hệ thống phanh an toàn trên xe. Bên cạnh CBS, ABS cũng là một công nghệ phanh phổ biến. Vậy phanh CBS và ABS khác nhau như thế nào? Loại nào tốt hơn? Hãy cùng đi sâu tìm hiểu trong bài viết này.

Phanh CBS là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Phanh CBS là gì? CBS (Combi Brake System) là hệ thống phanh kết hợp, giúp phân bổ lực phanh đồng thời lên cả bánh trước và bánh sau. Khi người lái bóp phanh, hệ thống sẽ tự động điều chỉnh lực phanh, giúp xe giảm tốc an toàn hơn so với phanh thông thường. Phanh CBS thường được trang bị trên các dòng xe máy tay ga, xe số phổ thông và một số mẫu mô tô cỡ nhỏ.

Hệ thống này giúp người lái dễ dàng kiểm soát xe hơn, đặc biệt trong các tình huống phanh gấp, hạn chế tình trạng trượt bánh hoặc mất thăng bằng khi dừng xe đột ngột.

Hệ thống phanh CBS bao gồm các bộ phận chính sau:

• Tay phanh hoặc bàn đạp phanh: Là bộ phận giúp người lái tác động lực để kích hoạt hệ thống phanh. Trên xe máy, phanh CBS thường được kết nối với tay phanh trái (phanh sau).
• Cụm phanh trước và cụm phanh sau: Bao gồm má phanh, đĩa phanh (hoặc phanh tang trống), có nhiệm vụ tạo ma sát để giảm tốc độ bánh xe.
• Bộ phân phối lực phanh (Bộ cân bằng lực phanh): Là cơ cấu quan trọng nhất trong hệ thống CBS, giúp phân bổ lực phanh từ tay phanh/bàn đạp đến cả bánh trước và bánh sau theo tỷ lệ phù hợp.
• Dây cáp phanh liên kết: Nối giữa phanh trước và phanh sau, giúp truyền lực phanh đồng thời khi người lái tác động lên tay phanh.
• Xi-lanh phanh (trên xe phanh đĩa): Nếu xe sử dụng phanh đĩa, hệ thống CBS có thể kết hợp xi-lanh phanh thủy lực để điều tiết lực phanh giữa bánh trước và bánh sau.

Nguyên lý hoạt động của hệ thống phanh CBS

Nguyên lý hoạt động của phanh CBS dựa trên cơ chế phân bổ lực phanh giữa bánh trước và bánh sau, giúp xe giảm tốc an toàn hơn. Khi người lái bóp phanh (tay phanh trái trên xe tay ga hoặc bàn đạp phanh trên một số xe số), hệ thống sẽ tự động điều chỉnh lực phanh thay vì chỉ tác động lên một bánh như phanh thông thường.

Đầu tiên, lực phanh sẽ được truyền đến cụm phanh sau trước, giúp xe giữ ổn định và tránh tình trạng chúi đầu khi phanh gấp. Sau đó, nhờ bộ phân phối lực phanh, một phần lực từ phanh sau sẽ được truyền đến phanh trước.

Tỷ lệ phân bổ lực phanh giữa bánh trước và bánh sau thường là 30:70 hoặc 40:60, tùy thuộc vào từng dòng xe. Nhờ đó, xe có thể giảm tốc mượt mà, hạn chế nguy cơ trượt bánh hoặc mất kiểm soát khi phanh gấp.

Nếu người lái chỉ bóp phanh bên phải (phanh trước), hệ thống CBS sẽ không được kích hoạt mà chỉ tác động lên bánh trước. Dù giúp tăng cường hiệu quả phanh, CBS không thể thay thế phanh ABS vì không có cảm biến chống bó cứng.

So sánh phanh ABS và CBS

Phanh ABS giúp duy trì khả năng điều khiển xe khi phanh gấp, đặc biệt trên đường trơn, trong khi phanh CBS phân bổ lực phanh giữa hai bánh, tăng sự ổn định nhưng không ngăn chặn bánh xe bị khóa cứng như ABS. Với những ai đang tìm hiểu về kiến thức ô tô, việc phân biệt hai hệ thống này sẽ giúp đưa ra lựa chọn phù hợp nhất.

Phanh ABS giúp duy trì khả năng điều khiển xe khi phanh gấp, đặc biệt trên đường trơn, trong khi phanh CBS phân bổ lực phanh giữa hai bánh, tăng sự ổn định nhưng không ngăn chặn bánh xe bị khóa cứng như ABS.

Ưu và nhược điểm của phanh CBS

Ưu điểm của phanh CBS

• Phân bổ lực phanh hợp lý: Hệ thống CBS giúp phân phối lực phanh giữa bánh trước và bánh sau theo tỷ lệ tối ưu (thường là 30:70 hoặc 40:60), giúp xe giảm tốc ổn định hơn so với phanh độc lập.
• Giảm nguy cơ mất kiểm soát khi phanh gấp: Nhờ phân bổ lực phanh hợp lý, xe ít bị trượt bánh hoặc rê bánh khi bóp phanh đột ngột, nhất là trên đường khô ráo.
• Hỗ trợ người lái dễ dàng điều khiển xe: Người mới lái hoặc chưa có nhiều kinh nghiệm có thể phanh an toàn hơn mà không cần tính toán lực phanh cho từng bánh.
• Giá thành rẻ hơn so với ABS: Do không sử dụng cảm biến điện tử phức tạp, CBS có chi phí sản xuất và bảo dưỡng thấp hơn, giúp xe có mức giá hợp lý.
• Dễ sửa chữa và bảo dưỡng: Hệ thống CBS chủ yếu hoạt động bằng cơ cấu cơ khí hoặc thủy lực, ít hỏng hóc và dễ sửa chữa hơn so với phanh ABS.

Nhược điểm của phanh CBS

• Không có cảm biến chống bó cứng: Nếu người lái bóp phanh quá mạnh trên đường trơn trượt, bánh xe vẫn có thể bị khóa, làm tăng nguy cơ trượt ngã.
• Hiệu quả thấp hơn ABS khi phanh gấp ở tốc độ cao: CBS chủ yếu giúp phân bổ lực phanh, nhưng không giúp bánh xe duy trì độ bám đường khi phanh ở tốc độ cao như ABS.
• Chỉ hoạt động khi dùng phanh sau: Trên nhiều mẫu xe, CBS chỉ kích hoạt khi người lái bóp phanh sau (tay phanh bên trái hoặc đạp phanh chân), nếu chỉ dùng phanh trước thì CBS không có tác dụng.
• Không thích hợp cho điều kiện đường trơn hoặc gồ ghề: Khi di chuyển trên đường trơn, bùn lầy hoặc địa hình phức tạp, CBS không đảm bảo độ bám đường tốt như ABS, dễ khiến xe bị rê bánh.

Dấu hiệu nhận biết phanh CBS bị hỏng

Khi hệ thống phanh CBS (Combi Brake System) bị hỏng, xe có thể xuất hiện nhiều dấu hiệu cảnh báo. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến và nguyên nhân cụ thể:

Phanh không ăn hoặc mất hiệu lực

Khi bóp phanh nhưng xe không giảm tốc độ hoặc phải bóp mạnh hơn bình thường mới có tác dụng, có thể do:

• Má phanh bị mòn: Má phanh quá mỏng khiến lực phanh không đủ để tạo ma sát với đĩa phanh hoặc tang trống.
• Dầu phanh bị rò rỉ hoặc cạn: Lượng dầu phanh thấp làm giảm áp suất trong hệ thống, khiến phanh không hoạt động hiệu quả.
• Hệ thống CBS bị lỗi: Bộ phận phân phối lực phanh không hoạt động đúng cách, khiến lực phanh không được truyền đủ đến cả hai bánh.

Phanh bị bó cứng hoặc khó bóp

Tay phanh hoặc bàn đạp phanh trở nên cứng, khó bóp hoặc không trả về vị trí ban đầu, có thể do:

• Dầu phanh bẩn hoặc có bọt khí: Chất lượng dầu phanh kém hoặc bị nhiễm nước sẽ làm mất áp suất phanh.
• Dây phanh bị kẹt hoặc gỉ sét: Các dây cáp truyền động bị han gỉ hoặc kẹt làm giảm độ linh hoạt khi phanh.
• Bộ phân phối lực phanh CBS bị hỏng: Hệ thống không phân bổ lực phanh đúng cách, gây bó phanh ở một bên bánh.

Xe bị lệch hướng khi phanh

Nếu khi bóp phanh xe bị kéo lệch về một bên thay vì dừng lại ổn định, nguyên nhân có thể là:

• Lực phanh không phân bổ đồng đều: CBS bị lỗi khiến một bánh nhận lực phanh ít hơn bánh còn lại.
• Má phanh mòn không đều: Má phanh bên trái hoặc bên phải mòn nhanh hơn, làm xe bị lệch khi phanh.
• Hệ thống treo hoặc lốp xe có vấn đề: Lốp xe mòn không đều hoặc giảm xóc hỏng cũng có thể làm xe mất cân bằng khi phanh.

Tiếng kêu bất thường khi phanh

Nếu phanh phát ra tiếng rít, tiếng rào rạo hoặc kim loại chạm nhau, có thể do:

• Má phanh bị mòn hoàn toàn: Khi lớp ma sát của má phanh bị mòn hết, kim loại bên trong sẽ tiếp xúc trực tiếp với đĩa phanh, tạo ra tiếng kêu.
• Bụi bẩn bám nhiều vào hệ thống phanh: Cát bụi hoặc mảnh vụn kẹt trong hệ thống gây ra tiếng kêu khi phanh.
• Đĩa phanh bị cong vênh: Nếu đĩa phanh không còn phẳng, má phanh sẽ không tiếp xúc đồng đều, tạo ra tiếng động lạ.

Đèn cảnh báo phanh sáng

Nếu đèn cảnh báo phanh trên bảng điều khiển bật sáng liên tục, có thể do:

• Dầu phanh cạn hoặc rò rỉ: Cảm biến phát hiện mức dầu phanh thấp và kích hoạt cảnh báo.
• Cảm biến phanh bị lỗi: Một số xe có cảm biến theo dõi độ mòn của má phanh, nếu cảm biến bị hỏng có thể gây cảnh báo sai.
• Hệ thống CBS gặp sự cố: Nếu bộ phân phối lực phanh của CBS hoạt động không đúng cách, hệ thống có thể kích hoạt đèn cảnh báo.

Nếu bạn gặp vấn đề với hệ thống phanh CBS hoặc cần thay thế phụ tùng chất lượng cao, hãy liên hệ ngay Phụ Tùng Đức Anh qua Hotline/Zalo: 0979 722 210 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng. Chúng tôi đảm bảo cung cấp phụ tùng chính hãng, OEM và Aftermarket đảm bảo chất lượng với mức giá tốt nhất, giúp xe của bạn vận hành an toàn và ổn định.

Sau khi tìm hiểu phanh CBS là gì và so sánh với ABS, có thể thấy mỗi hệ thống đều có ưu nhược điểm riêng. CBS giúp phân bổ lực phanh đều giữa hai bánh, phù hợp với xe phổ thông, trong khi ABS ngăn bánh xe bị bó cứng, tăng độ an toàn khi phanh gấp. Tùy vào nhu cầu sử dụng, bạn có thể lựa chọn hệ thống phanh phù hợp nhất.