Thước lái đóng vai trò then chốt trong hệ thống điều khiển phương hướng của xe hơi. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ về cấu tạo, chức năng, và những dấu hiệu cần căn chỉnh thước lái, đảm bảo chiếc xe của bạn luôn vận hành trơn tru và an toàn.
Thước lái ô tô là gì?
Thước lái ô tô (còn gọi là hệ thống lái) là bộ phận cơ khí quan trọng có nhiệm vụ truyền lực từ vô lăng xuống bánh xe, giúp người lái có thể thay đổi hướng di chuyển của xe. Đây là mắt xích không thể thiếu trong chuỗi hoạt động của hệ thống điều khiển, đảm bảo cho việc điều khiển xe luôn chính xác và an toàn.

Hiện nay, các xe đời mới thường được trang bị hệ thống trợ lực lái, giúp giảm lực cần thiết khi đánh lái, đặc biệt ở tốc độ thấp, mang lại cảm giác lái nhẹ nhàng và thoải mái hơn cho người điều khiển.
Cấu tạo thước lái ô tô
Thước lái ô tô bao gồm hai phần cấu tạo chính là thanh răng và trục vít, cùng với nhiều bộ phận phụ trợ quan trọng như chụp chắn bụi, cao su chắn bụi, vỏ cơ cấu lái, ống bao thanh răng và rotuyn lái.
Cấu trúc chi tiết của thước lái gồm các thành phần sau:
- Khớp các đăng: Đóng vai trò chuyển hướng quay cho các thanh nối ở trục vô lăng. Do trục vô lăng được kết nối trực tiếp với bánh răng trên thước lái, khi vô lăng xoay, bánh răng sẽ quay theo.
- Trục xoay vô lăng: Cấu tạo từ nhiều đoạn nhỏ được liên kết với nhau bởi khớp các đăng. Đây là bộ phận then chốt giúp truyền chuyển động quay từ vô lăng xuống bánh răng trong thước lái.
- Thanh răng: Là một thành phần không thể thiếu trong cấu tạo thước lái, nằm trong hệ thống ray trượt tịnh tiến.

Những dấu hiệu thước lái ô tô cần bảo dưỡng
Khi thước lái gặp vấn đề, xe sẽ xuất hiện nhiều dấu hiệu bất thường. Dưới đây là những biểu hiện phổ biến cho thấy bạn cần kiểm tra và bảo dưỡng lại hệ thống lái:
Tay lái bị kẹt hoặc xe bị trả lái chậm
Khi bạn cảm thấy vô lăng bị nặng, khó xoay hoặc sau khi đánh lái, vô lăng trở về vị trí ban đầu một cách chậm chạp, đó là dấu hiệu cho thấy thước lái đang gặp vấn đề. Nguyên nhân có thể do:
- Thiếu dầu trợ lực lái hoặc dầu đã bị bẩn
- Hệ thống trợ lực bị hỏng
- Các khớp nối bị kẹt do thiếu bôi trơn
- Thanh răng hoặc bánh răng bị mòn
Việc căn chỉnh kịp thời không chỉ giúp bạn lái xe thoải mái hơn mà còn đảm bảo an toàn, tránh các tình huống nguy hiểm khi cần phản ứng nhanh.

Bẩn vành đai lái
Vành đai lái bẩn hay rò rỉ dầu mỡ cũng là dấu hiệu đáng lo ngại. Điều này có thể xảy ra do:
- Phớt cao su bị hỏng, không còn khả năng giữ kín
- Các khớp nối bị lỏng, làm rò rỉ dầu mỡ
- Hệ thống đã lâu không được bảo dưỡng
Khi phát hiện hiện tượng này, bạn nên đưa xe đến gara chuyên nghiệp để kiểm tra và thay thế các phụ tùng bị hỏng, tránh tình trạng các bộ phận bị ăn mòn do tiếp xúc với bụi bẩn và hóa chất.
Chảy dầu thước lái
Hiện tượng rò rỉ dầu từ hệ thống thước lái là dấu hiệu nghiêm trọng cần được xử lý ngay lập tức bởi dầu rò rỉ không chỉ làm giảm hiệu quả của hệ thống trợ lực mà còn gây hại cho môi trường và các bộ phận khác của xe.
Nguyên nhân phổ biến gây chảy dầu thước lái:
- Các phớt cao su bị lão hóa
- Đường ống dẫn dầu bị nứt, vỡ
- Bơm dầu trợ lực bị hỏng
- Áp suất dầu quá cao
Khi phát hiện dầu rò rỉ, bạn nên đưa xe đến các trung tâm bảo dưỡng để được kiểm tra và sửa chữa kịp thời.

Tiếng kêu động cơ
Khi thước lái gặp vấn đề, bạn có thể nghe thấy tiếng kêu lạ phát ra từ khoang động cơ, đặc biệt khi đánh lái. Các tiếng kêu này có thể là:
- Tiếng cọt kẹt khi xoay vô lăng
- Tiếng rít từ bơm trợ lực
- Tiếng ồn bất thường khi xe đi qua đường xấu
Đừng bỏ qua các tiếng động lạ này, vì chúng là báo hiệu sớm của các vấn đề nghiêm trọng hơn có thể xảy ra trong tương lai.
Lốp mòn không đều
Khi thước lái bị lệch sẽ làm lốp xe mòn không đều, đặc biệt là mòn nhiều ở một bên, là dấu hiệu của việc góc đặt bánh xe không chính xác, thường liên quan đến vấn đề ở hệ thống lái. Tình trạng này có thể do:
Nếu không được khắc phục kịp thời, xe sẽ luôn có xu hướng lệch về một bên, buộc người lái phải điều chỉnh liên tục, gây mệt mỏi và nguy hiểm khi lái xe đường dài.

Vai trò của thước lái trên ô tô
Trong kiến thức ô tô, thước lái được coi là một trong những bộ phận quan trọng nhất vì không chỉ giúp điều khiển hướng di chuyển mà còn đảm nhận nhiều vai trò quan trọng trong hệ thống vận hành của xe:
- Điều khiển hướng di chuyển: Vai trò cơ bản nhất của thước lái là giúp người lái điều khiển hướng di chuyển của xe một cách chính xác và linh hoạt.
- Đảm bảo độ ổn định: Hệ thống lái chất lượng tốt giúp xe vận hành ổn định, không bị rung lắc hay đảo lộn khi di chuyển trên các địa hình phức tạp.
- Tăng tính an toàn: Thước lái hoạt động tốt giúp người lái xử lý các tình huống khẩn cấp nhanh chóng và chính xác, giảm thiểu rủi ro tai nạn.
- Nâng cao trải nghiệm lái: Hệ thống thước lái hiện đại với trợ lực giúp việc điều khiển xe trở nên nhẹ nhàng, mượt mà hơn, đặc biệt khi đi trong đô thị hay phải xoay trở nhiều.
- Tiết kiệm năng lượng: Hệ thống lái được thiết kế tối ưu giúp giảm ma sát, tiết kiệm năng lượng và nhiên liệu cho xe.

Với những vai trò quan trọng như vậy, việc bảo dưỡng và duy trì thước lái ở trạng thái hoạt động tốt là điều không thể xem nhẹ đối với mọi chủ xe.
Câu hỏi mà người dùng khác cũng quan tâm về thước lái ô tô
Khi nào cần thay mới thước lái ô tô?
Thước lái cần thay mới khi xuất hiện tiếng kêu bất thường không khắc phục được, rò rỉ dầu nghiêm trọng, các bộ phận bên trong bị mòn nhiều, xe liên tục lệch hướng, hoặc sau tai nạn làm biến dạng hệ thống lái. Tuổi thọ trung bình của thước lái khoảng 100.000 đến 150.000 km nếu được bảo dưỡng tốt.
Cần sử dụng biện pháp gì để kéo dài tuổi thọ thước lái?
Để kéo dài tuổi thọ thước lái, bạn nên: thay dầu trợ lực định kỳ, tránh đánh lái khi xe đứng yên, bảo dưỡng và bôi trơn các khớp nối thường xuyên, kiểm tra áp suất lốp đều đặn, và tránh đi qua ổ gà với tốc độ cao.
Thước lái sử dụng bao lâu nên thay dầu trợ lực 1 lần?
Nên thay dầu trợ lực lái theo chu kỳ sau: xe đời mới khoảng 40.000 – 50.000 km hoặc 2 năm; xe đời cũ khoảng 30.000 – 35.000 km hoặc 18 tháng. Thường xuyên kiểm tra màu sắc dầu – dầu tốt có màu đỏ hoặc hồng nhạt, dầu xuống cấp có màu nâu đậm hoặc đen và có mùi khét.
Tóm lại, thước lái ô tô đóng vai trò sống còn trong hệ thống lái, ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn và trải nghiệm lái xe của bạn. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu hư hỏng và bảo dưỡng thước lái định kỳ là vô cùng quan trọng.
Nếu bạn đang gặp bất kỳ vấn đề nào liên quan đến thước lái hoặc cần tư vấn về phụ tùng ô tô chất lượng cao cho các dòng xe sang Đức và Anh, đừng ngần ngại liên hệ với đội ngũ chuyên gia tại Phụ Tùng Đức Anh qua số Hotline/Zalo: 0979722210. Với kinh nghiệm và sự tận tâm của mình, chúng tôi luôn sẵn sàng cung cấp những giải pháp tối ưu và phụ tùng đạt tiêu chuẩn, giúp chiếc xe của bạn luôn vận hành một cách tốt nhất.